Czym jest popularna w Japonii filozofia shinrin-yoku? Jaki ma wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie? Od czego zacząć praktykę nicnierobienia na łonie natury?
Spieszmy się kochać lasy - ekolodzy wciąż nas ostrzegają przed zgubnymi efektami działalności człowieka, która może doprowadzić do całkowitego zniszczenia tego jakże ważnego dla nas ekosystemu. Greenpeace szacuje, że co 2 sekundy na całym świecie ginie obszar wielkości boiska do piłki nożnej. Dlaczego tak się dzieje? Bo w dzisiejszym świecie wartość takiego terenu przeliczana jest w metrach sześciennych drewna wykorzystywanego do produkcji elementów konstrukcyjnych, mebli czy papieru. Zapomina się tym samym o tym, że w lasy dostarczają nam na co dzień tlenu, a także, że żyją w nich zagrożone wyginięciem gatunki zwierząt i roślin.
Ale to nie wszystko - wiele osób nie zdaje sobie sprawy z terapeutycznej mocy lasów. W związku z tym, że staliśmy się społeczeństwem „żyjącym wewnątrz” (wewnątrz budynków biur, mieszkań, sklepów, czy też po prostu wewnątrz miast), jesteśmy narażeni na większy poziom stresu, szkodliwy hałas, a także poczucie zamknięcia. I nie jest to wyłącznie wymysł zmęczonych i przepracowanych ludzi - schorzenie nazwane "psychoterratica" zostało stworzone już w 2000 roku przez profesora zrównoważonego rozwoju z Australii, Glenna Albrachta. Termin odnosi się do zjawiska traumy wywołanej przez tęsknotę za kontaktem z naturą, co objawia się stanami depresyjnymi i lękami.
Najlepszym remedium dla takiego stanu jest wyjechanie z miasta i intensywne obcowanie z przyrodą. Jednak, aby efekt wypoczynku i rozluźnienia był faktycznie odczuwalny, należy zupełnie odciąć się od swoich problemów, pracy i pozwolić sobie na nieograniczony kontakt z naturą. Jak to zrobić? Spokojnie, nie musimy od razu budować szałasu w leśnej głuszy i odcinać się od cywilizacji raz na zawsze. Wystarczy regularnie spacerować po lesie, starając się poświęcać temu pełną uwagę - pozwolić sobie na doświadczenie "kąpieli leśnej". Jednak co to dokładne oznacza?
Najpierw trzeba poznać zasady filozofii leśnych kąpieli, której początku należy szukać w kulturze Japonii - obecnie jednym z najbardziej uprzemysłowionych krajów świata. W tym kraju od 2004 roku, w ramach narodowego programu zdrowia publicznego, zaczęto realizować kampanię zachęcającą do powrotu do lasów. Shinrin-yoku, bo tak na język japoński tłumaczy się leśne kąpiele, mają pod względem fizjologicznym i psychologicznym wywierać pozytywne skutki - m.in. obniżają ciśnienie i poziom cukru we krwi, pobudzają układ odpornościowy, rozwiązują problemy z bezsennością, pomagają chorym na depresję, redukują stres, dodają energii i podnoszą próg bólu.
Trudno tu wskazać naukowe dowody działania lasu na organizm człowieka - bardziej chodzi o subiektywne odczucia po takiej naturalnej "kąpieli", które potwierdziło większość badanych przez japońskich badaczy. I nie ma w tym nic dziwnego - świeże powietrze i naturalne olejki eteryczne o działaniu antybakteryjnym, które są uwalniane przez rośliny, pozytywnie działają na ciało obniżają poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu.
Poznanie wszystkich możliwości kąpieli leśnych nie jest łatwe - istnieje aż 48 leśnych ścieżek terapii opartych na wszystkich pięciu zmysłach, które w pełni uaktywniają się dopiero wśród drzew, krzewów i kwiatów.
Są jednak pewne ogólne zasady, którymi warto się kierować zaczynając swoją przygodę z japońską filozofią opartą na kontakcie z naturą. Dr Qing Li, profesor Nippon Medical School w Tokio, w swojej książce „Shinrin-yoku. Sztuka i teoria leśnych kąpieli” opisuje, jak zacząć praktykować kąpiele leśne. W swojej publikacji Li zapewnia, że pełna koncentracja na otoczeniu i ograniczenie zewnętrznych bodźców, pozytywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne.
1. Nie ustalaj mety i celu
Tu nie chodzi o wysiłek, o liczbę zrobionych kroków czy spalonych kalorii. Kąpiel leśna to po prostu przebywanie wśród drzew - zwykły spacer, podczas którego wcale się nie spieszymy, bo nie musimy nigdzie konkretnie dojść. Co ciekawe, aby móc tak spokojnie spacerować bez celu, nie jest potrzebny las - dla codziennego relaksu wystarczy drzewiasty park lub po prostu zielony skwer. Ważne, aby móc w tym miejscu doświadczyć przestrzeni.
2. Nie bierz ze sobą telefonu ani aparat fotograficznego
Piękne otoczenie i ładna pogoda kuszą, aby zabrać ze sobą smartfona i uwiecznić mile spędzone chwile chociaż na kilku zdjęciach. W przypadku kąpieli leśnych nie jest to zalecane - fotografowanie rozprasza naszą uwagę, która powinna być skoncentrowania na doświadczaniu przyrody.
3. Uruchom wszystkie zmysły
Jak przeczytamy w książce, "kluczem do uwolnienia potęgi lasu są zmysły". Aby móc chłonąć atmosferę tego miejsca powinniśmy wniknąć w nie kompletnie - za pomocą słuchu, węchu, wzroku, dotyku i smaku. Jak? Wystarczy, że wsłuchasz się w śpiew ptaków, będziesz podziwiać zieleń liści, wdychać świeży zapach lasu i dotkniesz obrośniętej mchem kory drzew.
4. Znajdź miejsce, w którym dobrze się czujesz
Nie w każdym lesie czy parku jesteśmy w stanie odnaleźć spokój i ukojenie. Dr Qing Li sugeruje, że należy wybrać takie miejsce, które dobrze nam się kojarzy (np. z dzieciństwem, szczęśliwymi chwilami) i które po prostu lubimy. Z taką przestrzenią możemy poczuć silniejszą więź.
5. Jeśli nie umiesz zwolnić tempa życia - znajdź aktywność dla siebie
Nie każdy odnajdzie się w roli niedzielnego spacerowicza - zwłaszcza, jeśli do tej pory był zabieganym pracoholikiem, który nie umie nic bez konkretnego celu. Jeśli zbyt trudny do realizacji okazuje się wypoczynek rytmie slow, możemy go zastąpić relaksującą aktywnością na łonie natury. Może to być joga na trawie, kosztowanie lokalnych przysmaków (np. w restauracji zlokalizowanej w pobliżu lasu), czy kąpiel w gorących źródłach... najlepiej w Japonii. Samo odnalezienie swojego sposobu na odpoczynek przynosi spokój, a regularne praktykowanie redukuje stres.
Zobacz też:
Spokój to nowy luksus. W tej niepozornej chatce pod Warszawą odpoczniesz wśród książek i natury
5 polskich chat “na końcu świata”, które musicie odwiedzić
0
